🐭🐭🐭Τα Ποντίκια (Three Blind Mice). Agatha Christie Όταν το παιδικό τραγούδι γίνεται φόνος 🐭🐭🐭

Το παιδικό τραγούδι που βασίστηκε το μυθιστόρημα

Το παιδικό τραγουδάκι, αθώο στην επιφάνεια, κρύβει έναν πυρήνα σκληρής τιμωρίας και ανελέητης καταδίωξης. Στο Three Blind Mice το μοτίβο αυτό μεταφέρεται αυτούσιο στην υπόθεση: άνθρωποι που τρέχουν, που πιστεύουν ότι ξεφεύγουν, αλλά είναι ήδη σημαδεμένοι από πράξεις του παρελθόντος. Όπως τα ποντίκια του τραγουδιού, έτσι και οι ήρωες του έργου βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε έναν κλειστό χώρο και σε μια αόρατη ηθική παγίδα, όπου η τιμωρία δεν έρχεται τυχαία, αλλά ως αναπόφευκτη συνέπεια όσων κάποτε αποσιωπήθηκαν.

“Three blind mice, three blind mice,

See how they run!

They all run after the farmer’s wife,

And she cut off their tails with a carving knife,

Did you ever see such a thing in your life

As three blind mice!”

«Τρία τυφλά ποντίκια, τρία τυφλά ποντίκια,

δες πώς τρέχουν!

Όλα τρέχουν πίσω από τη γυναίκα του αγρότη,

κι εκείνη τους έκοψε τις ουρές με το μαχαίρι,

είδες ποτέ στη ζωή σου τέτοιο πράγμα,

όπως τρία τυφλά ποντίκια!»

Β παραλλαγή τραγουδιού

Η παλιά αυτή παραλλαγή του τραγουδιού δεν έχει τίποτα το αθώο. Η ωμή γλώσσα, οι εικόνες σφαγής και η παρουσία της «Κυράς Ιουλιανής» και του μυλωνά μεταφέρουν έναν κόσμο λαϊκής βίας και τιμωρίας, όπου η πράξη προηγείται της κρίσης. Στο Three Blind Mice αυτή η αρχέγονη σκληρότητα επιστρέφει μεταμφιεσμένη σε αστικό μυστήριο: οι ήρωες δεν κυνηγιούνται πια σε χωράφια, αλλά σε κλειστούς χώρους και σκοτεινές μνήμες. Όπως στο τραγούδι, έτσι και στο έργο, η τιμωρία δεν εξηγείται, απλώς εκτελείται. Δεν υπάρχει έλεος, μόνο επανάληψη. Το παιδικό μοτίβο γίνεται μηχανισμός μοίρας, και όποιος βρεθεί μέσα στον κύκλο του, δεν ξεφεύγει — απλώς τρέχει λίγο ακόμη.

“Three Blinde Mice,

Three Blinde Mice,

Dame Iulian,

Dame Iulian,

the Miller and his merry olde Wife,

shee scrapte her tripe licke thou the knife”

«Τρία τυφλά ποντίκια,

τρία τυφλά ποντίκια,

Κυρά Ιουλιανή,

Κυρά Ιουλιανή,

ο μυλωνάς κι η χαρούμενη, γριά γυναίκα του,

ξύρισε τα εντόσθιά της, γλείφοντάς τα σαν μαχαίρι»

Υπόθεση

Η υπόθεση τοποθετείται σε έναν κλειστό αστικό χώρο, όπου η Σάντρα καλείται να παραστεί σε ένα υποτιθέμενο πάρτι φίλων της. Όταν φτάνει στο μοντέρνο διαμέρισμα, διαπιστώνει πως η πόρτα είναι ανοιχτή, το σπίτι άδειο από προετοιμασίες και το ζευγάρι των οικοδεσποτών απουσιάζει στο εξωτερικό. Η αίσθηση της αμηχανίας μετατρέπεται γρήγορα σε υποψία. Η πρώτη παρουσία που συναντά είναι η Τζένιφερ Γκρεις, γνωστή της οικογένειας, η οποία έχει έρθει απλώς για να ταΐσει τον παπαγάλο. Η Τζένιφερ, με μια στάση ηθικής αυστηρότητας και συγκαλυμμένης ειρωνείας, αφήνει υπαινιγμούς ότι η Σάντρα ίσως δεν βρίσκεται εκεί τυχαία, αλλά για να συναντήσει έναν κρυφό εραστή, παρά τον γάμο της με τον Τζων.

Η ένταση κορυφώνεται όταν εμφανίζεται ο Ντέιβιντ, ο εραστής της Σάντρας, ο οποίος ισχυρίζεται πως εκείνη τον κάλεσε στο διαμέρισμα. Η Σάντρα αρνείται κατηγορηματικά κάθε τέτοια πρόσκληση. Το μυστήριο βαθαίνει, καθώς και οι δύο συνειδητοποιούν πως κανείς δεν τους κάλεσε πραγματικά και πως το πάρτι δεν υπήρξε ποτέ. Η αποχώρηση της Τζένιφερ, συνοδευόμενη από αυστηρή ηθική κριτική, αφήνει τους δύο εραστές μόνους μέσα σε έναν χώρο που αρχίζει να μετατρέπεται σε παγίδα.

Η ανακάλυψη ενός πτώματος κρυμμένου σε σεντούκι μετατρέπει την ενοχή σε τρόμο. Οι ήρωες παγιδεύονται, κυριολεκτικά και ψυχικά, σαν ποντίκια χωρίς διέξοδο. Τότε ξεδιπλώνεται το παρελθόν της Σάντρας, αποκαλύπτοντας παλιές αμαρτίες, ενοχές και σιωπές που ζητούν εξιλέωση. Το έργο δεν ενδιαφέρεται μόνο για το ποιος σκότωσε, αλλά για το γιατί. Η δικαιοσύνη εδώ δεν είναι θεσμική, αλλά ηθική, σχεδόν αρχέγονη.

Οι χαρακτήρες λειτουργούν ως φορείς μυστικών. Η Σάντρα ενσαρκώνει τη σύγκρουση ανάμεσα στη κοινωνική εικόνα και την κρυφή επιθυμία. Ο Ντέιβιντ είναι η αυταπάτη της διαφυγής. Η Τζένιφερ προσωποποιεί την κοινωνική κρίση και την υποκρισία. Το έγκλημα έρχεται...