🎭 Η Επιστροφή της Ιμογένης. Αστυνομική κωμωδία Α μέρος Όταν η σάτιρα συναντά το έγκλημα

🎙️ Στο ηχητικό που παρουσιάζω προλογίζω το έργο με τον σεβασμό που του πρέπει και το κλείνω με σκέψεις για το κρυμμένο δράμα πίσω από το γέλιο.

Η επιστροφή της Ιμογένης του Σαρλ Εσμπραγιά ΜΕΡΟΣ Α -Imogène est de retour -Charles Exbrayat PARTIE Α

Υπόθεση

Κάποιες κωμωδίες σε κάνουν απλώς να γελάς και σβήνουν μόλις τελειώσει το χειροκρότημα όμως υπάρχουν κωμωδίες που γελούν μαζί σου, σε προκαλούν, σε κεντρίζουν, σε καθρεφτίζουν. Άλλες κωμωδίες πάλι, γελούν μαζί σου, όχι εναντίον σου· που σε παρατηρούν την ώρα που χαμογελάς και σε εκθέτουν χωρίς να σε προσβάλλουν. Υπάρχουν αστυνομικές ιστορίες που επιδιώκουν το μυστήριο· κι άλλες που το χρησιμοποιούν για να ξεγυμνώσουν την ανθρώπινη ψυχή. Η Επιστροφή της Ιμογένης ανήκει στη δεύτερη κατηγορία. Δεν χρησιμοποιεί το έγκλημα για να δημιουργήσει αγωνία, αλλά για να φωτίσει χαρακτήρες. Δεν στηρίζεται στην ίντριγκα, αλλά στην προσωπικότητα. Και κυρίως, δεν σατιρίζει τον θάνατο, αλλά τον φόβο των ζωντανών απέναντι σε ό,τι διαταράσσει τη βολική τους κανονικότητα.

Υπάρχουν ηρωίδες που δεν ανήκουν σε κανένα είδος· το είδος υποκλίνεται σε αυτές. Σε αυτή τη σπάνια κατηγορία ανήκει η Ιμογένη Μακ Κάρθερυ.

Η Ιμογένη Μακ Κάρθερυ, κόρη πρώην λοχαγού της Στρατιάς των Ινδιών και πρόσφατα συνταξιοδοτημένη προϊσταμένη του Βρετανικού Ναυαρχείου, επιστρέφει στο γραφικό Κάλλαντερ της Σκωτίας με την πρόφαση της ξεκούρασης. Στην πραγματικότητα, η επιστροφή της λειτουργεί σαν σειρήνα συναγερμού. Οι κάτοικοι παγώνουν πριν καν συμβεί οτιδήποτε. Όχι επειδή γνωρίζουν πως θα πεθάνει κάποιος, αλλά επειδή γνωρίζουν πως θα διαταραχθούν όλα.

Η φήμη της προηγείται. Οι παλιές της περιπέτειες, ο δυναμικός τρόπος με τον οποίο αντιμετώπιζε τα γεγονότα και η σχεδόν μυθική της σχέση με πτώματα και σκάνδαλα έχουν μετατρέψει την Ιμογένη σε συλλογικό τραύμα. Άλλοι τη φαντάζονται σαν Ιεζάβελ, άλλοι σαν Ζαν ντ’ Αρκ. Όχι επειδή είναι κάτι από τα δύο, αλλά επειδή δεν χωρά σε κανένα από τα ασφαλή κουτάκια της μικρής κοινωνίας.

Η πλοκή ξεκινά σχεδόν αθώα. Μια μικρο-αυτοκτονία, που μόνο αυτοκτονία δεν είναι. Ένα πτώμα που βρίσκεται λιπόθυμο μετά από χτύπημα στην ινιακή χώρα, σύμφωνα με την ιατρική έκθεση. Ένα γεγονός που, από μόνο του, δεν θα τάραζε την καθημερινότητα. Όμως εδώ, το έγκλημα δεν είναι ποτέ απλό. Λειτουργεί σαν καθρέφτης. Και όσο περισσότερο προσπαθούν οι ήρωες να το ερμηνεύσουν με λογικούς όρους, τόσο περισσότερο αποκαλύπτεται η γελοιότητα της βεβαιότητάς τους.

Η Ιμογένη δεν εμφανίζεται ως ντετέκτιβ με τη συμβατική έννοια. Δεν συλλέγει στοιχεία με μεθοδικότητα, δεν ακολουθεί σχολαστικά ίχνη. Είναι παρούσα. Παρατηρεί. Ενοχλεί. Αναστατώνει. Η ίδια μοιάζει να προκαλεί το έγκλημα απλώς και μόνο επειδή υπάρχει. Και αυτό είναι το πιο σατιρικό εύρημα του έργου: ο θάνατος δεν έρχεται επειδή η Ιμογένη δρα, αλλά επειδή οι άλλοι αντιδρούν στην παρουσία της.

Απέναντί της στέκεται ο αστυνόμος Άρτσιμπαλντ Μακ Κλόσταφ. Ένας άνθρωπος της τάξης, της λογικής και των κανόνων. Παίζει σκάκι όχι μόνο στο τραπέζι αλλά και στη ζωή του. Για εκείνον, η επιστροφή της Ιμογένης δεν είναι είδηση· είναι καταστροφή. Τη στιγμή που μαθαίνει για τον ερχομό της, φαντάζεται ήδη αίματα και νεκρούς να πλημμυρίζουν τον τόπο. Ο φόβος του είναι υπερβολικός, σχεδόν κωμικός, αλλά όχι αβάσιμος. Γιατί ο κόσμος του Μακ Κλόσταφ στηρίζεται στην ψευδαίσθηση ότι η ζωή υπακούει σε κανόνες. Και η Ιμογένη είναι η ζωντανή απόδειξη ότι κυβερνιέται από χαρακτήρες.

Γύρω τους, οι κάτοικοι του Κάλλαντερ συνθέτουν το πραγματικό σκηνικό της σάτιρας. Μια τυπική μικρή κοινωνία, παγιδευμένη ανάμεσα στο κουτσομπολιό και στον φόβο, στον θαυμασμό και στην αγανάκτηση. Δεν τρομάζουν από τον θάνατο, αλλά από την ανατροπή του «κανονικού». Ο συγγραφέας τους χρησιμοποιεί σαν καμβά πάνω στον οποίο ζωγραφίζει τις μικρές ανθρώπινες αδυναμίες: τη μνησικακία, τη μικρότητα, την ανάγκη να αποδοθεί ευθύνη σε ένα πρόσωπο για όλα όσα δεν αντέχουν να δουν μέσα τους.

Δεν είναι τυχαίο ότι η Επιστροφή...